Kadın ve çocuklara yönelik cinsel suçlara “ağır cezalar getireceği” iddia edilen değişiklik, birçok suçun cezasını hafifletecek, birçok tecavüzcü ve istismarcıyı serbest bırakacaktır.
Cinsel suçlara sözde ceza artırımı diye sunulan bu tasarı: Özde cezasızlıktır!
AKP, pek çok önemli yasa değişikliğini hukuken çok sorunlu olan “torba yasa” usulü ile bir arada sunarak ve muhatapları ile tartışmayarak; toplumu, kadınlara ve çocuklara karşı cinsel saldırı suçlarının soruşturulması, kovuşturulması ve cezalandırılması konusunda var olan durumdan çok daha sorunlu bir aşamaya taşımak istiyor!
Hükümetin, cinsel suçların önlenmesini sağlayacak adımları atmadığını, erkek egemen devlet ve hukukun, erkeğin lehine uygulamaları değiştirmeye niyetli olmadığını, cezayı artırmak ya da azaltmakla sorunun çözülebileceği yanılgısını yaymaya çalıştığını biliyoruz.
Kadın ve çocuklara yönelik cinsel suçlara “ağır cezalar getireceği” iddia edilen değişiklik, birçok suçun cezasını hafifletecek, birçok tecavüzcü ve istismarcıyı serbest bırakacaktır.
Cinsel suçlara sözde ceza artırımı diye sunulan bu tasarı: Özde cezasızlıktır!
AKP, pek çok önemli yasa değişikliğini hukuken çok sorunlu olan “torba yasa” usulü ile bir arada sunarak ve muhatapları ile tartışmayarak; toplumu, kadınlara ve çocuklara karşı cinsel saldırı suçlarının soruşturulması, kovuşturulması ve cezalandırılması konusunda var olan durumdan çok daha sorunlu bir aşamaya taşımak istiyor!
Hükümetin, cinsel suçların önlenmesini sağlayacak adımları atmadığını, erkek egemen devlet ve hukukun, erkeğin lehine uygulamaları değiştirmeye niyetli olmadığını, cezayı artırmak ya da azaltmakla sorunun çözülebileceği yanılgısını yaymaya çalıştığını biliyoruz.
Yasada kadın cinayetlerine ya da kadına karşı şiddete ilişkin bir düzenleme yapılmamış!
Türk Ceza Kanunu’nun birçok maddesinde değişiklik öneren bir yasada, kadına karşı şiddet ve kadın cinayetleri konusunda tek bir düzenleme bile olmamasını hayretle karşılıyoruz. Tam tersine, kadınlara tecavüz sırasında uygulanan/uygulanacak şiddet konusunda erkeklere yeni “ceza indirimleri” geliyor!
Cinayet davalarında ise haksız tahrik indiriminin uygulanmasının önüne geçecek bir düzenleme yapılmadığını görüyoruz.
Kadının beyanı esas alınmalı!
Tasarıya, cinsel taciz, cinsel saldırı ve cinsel istismar suçlarında “çocuğun ve kadının beyanının esas alınması ve aksini ispat yükümlülüğünün erkekte olması”na ilişkin de hiçbir hüküm konmadığını görüyoruz.
15-18 yaş arası genç kadın ve erkekler arasındaki cinsel ilişkiye dair hapis cezasının artırılması kabul edilemez!
TCK’da var olan ve yarısı Anayasa Mahkemesi tarafından iptal edilmiş olan bu konuyla ilgili “diğer yarısı” yürürlükte olan TCK 104. maddenin tümden iptali gerekmektedir. Tasarı, tam tersine, gençlerin kendi rızalarıyla giriştiği cinsel eylemlerin cezasını artırmaktadır. Flört eden genç kadın ve erkekleri (ve hatta ailelerini), daha uzun sürelerle hapse atma tehdidiyle cezalandırmak istemektedir.
Gençlerin flörtüyle, ülkemizde büyük bir sorun olan “çocuk yaşta ve zorla evlendirmeler” konusu İKİ AYRI KONUDUR. Bu konuda toplumda ve hukukta bir algı karışıklığı yaratmamak gerekir. Çocukları cinsel istismardan korumak hepimizin ortak sorumluluğudur; gençlere cinselliği yasaklamak yeni toplumsal mağduriyetler yaratacak muhafazakar bir politikadır.
Çocuklarla ilgili getirilmek istenen yasaların, çocukları korumayı değil, muhafazakarlaşmayı ve cinsel özgürlüklerin sınırlandırılmasını amaçladığını biliyoruz.
Hükümetin amacı çocukları korumak değil!
Yürürlükteki yasa maddesini değiştirerek çocukların yetişkinler tarafından istismar edildiği durumlar için, “taciz” ve “saldırı” ayrımı getirmeye çalışmak, çocukların taciz edilmesi halinde cezanın düşmesi anlamına geliyor. Çocukları korumak bu mu?
Şikayet süresi 6 ayla sınırlanıyor!
Halen zaman aşımının korunduğu, cinsel taciz ve kimi cinsel saldırı suçlarında şikayet süresinin 6 ayla sınırlandığı bu yeni düzenlemeyle cinsel saldırıların önlenebileceğini nasıl söyleyebiliriz?
Sanıklar suçludur, ruh hastası değil!
Cinsel suçların çok küçük bir bölümü “hasta”lar tarafından işlenir. Toplumun belki de binde birlik bir oranına denk düşen bu “hasta”lar, adı üzerlerinde hastadır. Belki de, toplum tarafından “hasta” edilmişlerdir.
Çünkü, kadınlara ve çocuklara karşı cinsel suçlar toplum tarafından kültür, gelenek, örf, adet, din vb. nedenlerle meşru görüldükçe “hasta/normal” tanımı belirsizleşir.
Önümüzdeki bu yasa tasarısında sanıkların “tedavisinden” söz edilmesi, devlet nezdinde eylemin hala bir suç değil, hastalık olarak görüldüğünü bize gösteriyor. Sanıklar hasta değil, erkek egemen sistemden gücünü alan suçlulardır. Yasada tedaviden söz ederek, bu suç toplumun önünde tıbbileştirilmeye çalışılıyor!
Ruh ve beden sağlığı!
Yeni tasarıda getirilen “ruhsal zedelenme” değerlendirmenin kaldırılması, suçun yalnızca maddi delillere dayandırılması, kimi suçların cezasız kalmasına, cezalarının indirilmesine ve şikâyet edilememesine yol açacak.
Bugüne kadar çocuklara, kadınlara ve LGBTİ bireylere yönelen cinsel şiddet cezasız kalıyor, kadının beyanı yok sayılarak, fiziksel delil yoksa ceza verilmiyordu. Hali hazırda psikososyal desteğin bir parçası olarak veya cezada ağırlaştırıcı unsur olarak görülmesi gereken ruhsal değerlendirme sürecinin, kadının aleyhine ve erkek egemen hukuka nasıl hizmet ettiğini, bir yıldırma politikasına dönüştüğünü, mağdurların tekrar tekrar travmatize edildiğini biliyoruz.
Cinsel şiddet kriz merkezleri niye açılmıyor?
Cinsel şiddetle mücadelede kadın danışma merkezleri, kadın/çocuk sığınakları, Alo şiddet hattı ve cinsel şiddet kriz merkezleri yaşamsal önem taşıyor.
Bu kurumsal mekanizmalar oluşturulmadan, kağıt üzerinde yasaları ağırlaştırmak/hafifletmek hiçbir toplumsal/cinsel sorunu çözemez.
Özetle belirtelim ki, önümüzdeki günlerde TBMM gündemine gelecek bu düzenlemeler sözde ceza artırımı, özde ise suçlulara cezasızlık getiriyor! Yüzlerce, binlerce tecavüzcü ya da çocuk istismarcısının serbest kalmasını sağlıyor! Yenilerini özendiriyor!
Cinsel taciz ve saldırıyı önlemeyecek, çocukları ve kadınları korumayacak, saldırganlar üzerinde caydırıcı etkisi olmayacak bu torba yasaya itirazımız var!
ŞİDDETE SON PLATFORMU
Platform Katılımcıları
1.Antalya Kadın Danışma ve Dayanışma Merkezi- Derneği
2.Adana Kadın Danışma ve Sığınmaevi Derneği (AKDAM)
3.Akdeniz Kadın Kooperatifleri Birliği.
4.Aktif Yaşam Yardımlaşma ve Dayanışma Derneği
5.Alsancak Soroptimist Kulübü (İş ve Meslek Kadınları Derneği)
6.Antalya Barosu Kadın Hakları Kuru
lu
7.Avrupa Kadın Lobisi -Türkiye Koordinasyonu
8.Ayvalık Bağımsız Kadın İnsiyatifi
9.Bağımsız Kadın Gazetesi (KAZETE)
10.Bağlar Belediyesi Kardelen Kadın Evi
11.Bahar Lions Kulübü
12.Balkan Kadınları Derneği
13.Bornova Kadınlar Sosyal Kültürel Dayanışma Derneği – BORKAD
14.Buca Evka -1 Kadın Kültür ve Dayanışma Derneği (BEKEV)
15.Bursa Mor Salkım Kadın Dayanışma Derneği
16.Cinsiyet Eşitliği İzleme Derneği (CEİD).
17.Cinsel Şiddete Karşı Kadın Platformu
18.Bodrum Kadın Dayanışma Derneği
19.Cumhuriyet Kadınları Derneği Genel Merkez
20.Cumhuriyet Kadınları Derneği Artvin Şubesi
21.Cumhuriyet Kadınları Derneği Bodrum Şubesi
22.Cumhuriyet Kadınları Derneği Bursa Şubesi
23.Cumhuriyet Kadınları Derneği Çanakkale Şubesi
24.Cumhuriyet Kadınları Derneği Eskişehir Şubesi
25.Cumhuriyet Kadınları Derneği Maltepe Şubesi
26.Cumhuriyet Kadınları Derneği İzmir Buca Şubesi
27.Cumhuriyet Kadınları Derneği İzmir Urla Şubesi
28.Cumhuriyet Kadınları Derneği Manisa Şubesi
29.Cumhuriyet Kadınları Derneği Tarsus Şubesi
30.Cumhuriyet Kadınları Derneği Samsun Şubesi
31.Çanakkale Bağımsız Kadın Kolektifi (ÇABA)
32.Çanakkale Kadın El Emeğini Değerlendirme Derneği (ELDER)
33.Çankırı Kadın Danışma ve Dayanışma Derneği
34.Çukurova Kadın Platformu
35.Diyarbakır Selis Kadın Danışma Derneği
36.Doğubeyazıt Kadın Meclisi
37.Dokuz Eylül Üniversitesi Hemşirelik YO. Kadın Grubu
38.Ege Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Uygulama Merkezi-EKAM
39.Ege Kadın Dayanışma Vakfı (EKDAV)
40.Ege Kadın Buluşması Platformu
41.Ege Karadenizli Kadınlar Derneği
42.Eğitimsen İstanbul 3 No’lu Şube Kadın Komisyonu
43.Engelli Kadın Derneği
44.Ergani Selis Kadın Danışma Merkezi
45.Eşit Yaşam Derneği.
46.Eşitlik İzleme Grubu (EŞİTİZ)
47.Ev Eksenli Çalışan Kadınlar Çalışma Grubu
48.Ev-Eksenli Çalışanlar Sendikası
49.Ev Kadınları Kültür ve Dayanışma Derneği (EVKAD)
50.Ev Kadınları Turistik El Sanatları Derneği (EVTED)
51.Femin & Art Kadın Sanatçılar Derneği Genel Merkez
52.Femin & Art İstanbul Şubesi
53.Femin & Art Ankara Şubesi
54.Femin & Art Ordu Şubesi
55.Femin & Art Mersin Şubesi
56.Femin & Art Bursa Şubesi
57.Femin & Art Çanakkale Şubesi
58.Feminist Atölye (Kuzey Kıbrıs)
59.FİLMMOR Kadın Kooperatifi
60.Girişimci Kadın Derneği (GİRKADE)
61.Girişimci Kadınlar Derneği (GİKAD)
62.Gökkuşağı Kadın Derneği
63.Göztepe Soroptimist Kulübü (İş ve Meslek Kadınları Derneği)
64.Günebakan Kadın Derneği
65.Halkların Demokratik Kongresi Kadın Meclisleri
66.Halkların Demokratik Partisi Kadın Meclisleri
67.Haklı Kadın Platformu.
68.Hürriyet Aile İçi Şiddete Son! Kampanyası.
69.İlerici Kadınlar Derneği (İKD)
70.İRİS Eşitlik Gözlem Grubu
71.İstanbul Eğitim Eğitim-Sen 6 Nolu Üniversiteler Şubesi Kadın Komisyonu
72.İstanbul Feminist Kolektif
73.İstanbul İnsan Hakları Derneği Kadın Hakları Komisyonu
74.İş ve Meslek Sahibi Kadınlar Türkiye Federasyonu
75.İzmir Bağımsız Kadın İnisiyatifi
76.İzmir Barosu Kadın Komisyonu
77.İzmir Çiğli Evka 2 Kadın Kültür Derneği (ÇEKEV)
78.İzmir Hastaneleri Gönüllü Anneler Derneği
79.İzmir İş Kadınları Derneği (İZİKAD)
80.İzmir Kadın Dayanışma Derneği
81.İzmir Konak Kent Konseyi Kadın Meclisi
82.İzmir Sekreterler Derneği
83.İzmir (Smyra) El Emeği Göznuru Derneği
84.İzmir Soroptimist Kulübü (İş ve Meslek Kadınları Derneği)
85.Kadıköy Kent Konseyi Kadın Meclisi
86.Kadın Adayları Destekleme Derneği- Genel Merkez (KA-DER)
87.KA.DER Adana Şubesi
88.KA.DER Ankara Şubesi
89.KA.DER Antalya Şubesi
90.KA.DER Bursa Şubesi
91.KA.DER İzmir Şubesi
92.KA.DER Eskişehir Şubesi
93.KA.DER Kadıköy Şubesi
94.KA.DER Kocaeli Şubesi
95.KA.DER Mersin Temsilciliği
96.KA.DER Samsun Temsilciliği
97.Kadın Dayanışma Vakfı
98.Kadın Emeği Kolektifi (KADEM)
99.Kadın Erkek Eşitliği Derneği (KAZETE-DER)
100.Kadın Haklarını Koruma Derneği İzmir Şubesi
101.Kadın Merkezi Vakfı Genel Merkez
102.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Adıyaman
103.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Ağrı
104.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Ardahan
105.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Batman
106.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Bingöl
107.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Bitlis
108.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Diyarbakır
109.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Elazığ
110.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Erzincan
111.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Erzurum
112.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Gaziantep
113.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Hakkari
114.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Iğdır
115.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Kars
116.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Kilis
117.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Malatya
118.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Mardin
119.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Muş
120.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Siirt
121.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Şanlıurfa
122.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Şırnak
123.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Tunceli
124.Kadın Merkezi Vakfı (KAMER) Van
125.Kadın Mimar ve Mühendisler Derneği
126.Kadın Mühendisler, Mimarlar, Şehir Plancılar, Fen Bilimcileri ve Teknik Elemanlar Grubu
127.Kadın Partisi Girişimi
128.Kadın Tiyatrosu
129.Kadın Yazarlar Derneği
130.Kadının İnsan Hakları-Yeni Çözümler Derneği (KİH-YÇ)
131.Kadınlara Hukuki Destek Merkezi (KAHDEM)
132.Kadınların Medya İzleme Grubu (MEDİZ)
133.Kadınlarla Dayanışma Vakfı (KADAV)
134.Kampüs Cadıları
135.KAOS Gey ve Lezbiyen Kültürel Araştırmalar ve Dayanışma Derneği (KAOS GL)
136.Kapadokya Kadın Dayanışma Derneği
137.Kapadokya Kadın, Gençlik, Eğitim ve Kültür Derneği
138.Karadeniz Kadın Dayanışma Derneği
139.Karslı Girişimci Kadınlar Derneği
140.Karşıyaka Soroptimist Kulübü-İş ve Meslek Kadınları Derneği
141.Kemalpaşa Kadın Platformu
142.Kırmızı Biber Derneği
143.Konak Kent Konseyi Kadın Meclisi
144.Kordon Soroptimist Kulübü (İş ve Meslek Kadınları Derneği)
145.Koza Kadın Derneği (Bursa)
146.Kozadan İpeğe Kadın Kooperatifi
147.Lambda İstanbul LGBTİ Dayanışma Derneği
148.Marmara Grubu Vakfı
149.Mavi Kalem Derneği
150.Mavigöl Kadın Derneği
151.Meme Kanseri İle Savaşım Derneği
152.Mersin Bağımsız Kadın Derneği
153.Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı
154.Mor İnisiyatif Kadın Kooperatifi
155.Muğla Akdeniz Yeşilleri Derneği
156.Muğla Kadın Dayanışma Grubu
157.Muğla Karya Kadın Derneği
158.Muş Kadın Çatısı Derneği
159.Muş Kadın Derneği (MUKADDER)
160.Nilüfer Kadın Dayanışma Merkezi
161.Nilüfer Kent Konseyi Kadın Meclisi
162.Ordu Kadını Güçlendirme Derneği
163.Pembe Hayat Derneği
164.Petrol-İş Kadın Dergisi
165.Petrol İş Kadın Servisi
166.Sendikalarda ve Meslek Odalarında Erkek Egemenliğine Karşı Kadın İnisiyatifi
167.Sevgi Çemberi Kulübü Derneği (EGE INNERWHELL)
168.Sosyalist Feminist Kolektif
169.Sosyal Politikalar, Cinsiyet Kimliği ve Cinsel Yönelim Çalışmaları Derneği
170.Söke Kadın Sığınmaevi Derneği
171.Şiddete Karşı İzmir Kadın Koordinasyonu
172.TMMOB İzmir İl Koordinasyon Kurulu Kadin Calisma Grubu
173.Toplumsal Dayanışma İçin Psikologlar Derneği (TODAP) – Kadın Komisyonu
174.Türk-Amerikan Kadınları Kültür ve Yardım Derneği
175.Türk Anneler Derneği Buca Şubesi
176.Türk Anneler Derneği İzmir Şubesi
177.Türk Dünya Kadınlar Dostluk ve Dayanışma Derneği
178.Türk Hemşireler Derneği İzmir Şubesi
179.Türk Kadınlar Birliği Genel Merkezi
180.Türk Kadınlar Birliği Adana Merkez Şube
181.Türk Kadınlar Birliği Seyhan Şubesi
182.Türk Kadınlar Birliği Amasya Şubesi
183.Türk Kadınlar Birliği Antalya Şubesi
184.Türk Kadınlar Birliği Kemer Şubesi
185.Türk Kadınlar Birliği Aydın Şubesi
186.Türk Kadınlar Birliği Kuşadası Şubesi
187.Türk Kadınlar Birliği Söke Şubesi
188.Türk Kadınlar Birliği Bilecik Şubesi
189.Türk Kadınlar Birliği Bolu Şubesi
190.Türk Kadınlar Birliği Bursa Şubesi
191.Türk Kadınlar Birliği Çanakkale Şubesi
192.Türk Kadınlar Birliği Denizli Şubesi
193.Türk Kadınlar Birliği Sarayköy Şubesi
194.Türk Kadınlar Birliği Edirne Şubesi
195.Türk Kadınlar Birliği Erzurum Şubesi
196.Türk Kadınlar Birliği Eskişehir Şubesi
197.Türk Kadınlar Birliği Gaziantep Şubesi
198.Türk Kadınlar Birliği Gümüşhane Şubesi
199.Türk Kadınlar Birliği Antakya Şubesi
200.Türk Kadınlar Birliği İskenderun Şubesi
201.Türk Kadınlar Birliği Isparta Şubesi
202.Türk Kadınlar Birliği Iğdır Şubesi
203.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Şubesi
204.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Adalar Şubesi
205.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Beşiktaş Şubesi
206.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Beyoğlu Şubesi
207.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Kadıköy Şubesi
208.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Pendik Şubesi
209.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Maltepe Şubesi
210.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Sarıyer Şubesi
211.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Üsküdar Şubesi
212.Türk Kadınlar Birliği İstanbul Şişli Şubesi
213.Türk Kadınlar Birliği İzmir Şubesi
214.Türk Kadınlar Birliği Bergama Şubesi
215.Türk Kadınlar Birliği Bornova Şubesi
216.Türk Kadınlar Birliği Buca Şubesi
217.Türk Kadınlar Birliği Güzelbahçe Şubesi
218.Türk Kadınlar Birliği Karşıyaka Şubesi
219.Türk Kadınlar Birliği Konak Şubesi
220.Türk Kadınlar Birliği Menemen Şubesi
221.Türk Kadınlar Birliği Urla Şubesi
222.Türk Kadınlar Birliği Bayraklı Şubesi
223.Türk Kadınlar Birliği Kahramanmaraş Şubesi
224.Türk Kadınlar Birliği Karaman Şubesi
225.Türk Kadınlar Birliği Kayseri Şubesi
226.Türk Kadınlar Birliği Kırklareli Şubesi
227.Türk Kadınlar Birliği Kocaeli Şubesi
228.Türk Kadınlar Birliği Konya Şubesi
229.Türk Kadınlar Birliği Konya Ereğli Şubesi
230.Türk Kadınlar Birliği Manisa Şubesi
231.Türk Kadınlar Birliği Mardin Şubesi
232.Türk Kadınlar Birliği Mersin Şubesi
233.Türk Kadınlar Birliği Tarsus Şubesi
234.Türk Kadınlar Birliği Bodrum Şubesi
235.Türk Kadınlar Birliği Fethiye Şubesi
236.Türk Kadınlar Birliği Nevşehir Şubesi
237.Türk Kadınlar Birliği Ordu Şubesi
238.Türk Kadınlar Birliği Sakarya Şubesi
239.Türk Kadınlar Birliği Samsun Şubesi
240.Türk Kadınlar Birliği Tekirdağ Şubesi
241.Türk Kadınlar Birliği Malkara Şubesi
242.Türk Kadınlar Birliği Trabzon Şubesi
243.Türk Kadınlar Birliği Kuzey Kıbrıs Genel Merkez
244.Türk Kadınlar Birliği Dip Karpaz Şubesi
245.Türk Kadınlar Birliği Gazi Magosa Şubesi
246.Türk Kadınlar Birliği Girne Şubesi
247.Türk Kadınlar Birliği Lefkoşe Şubesi
248.Türk Kadınlar Birliği Mehmetçik Şubesi
249.Türk Kadınlar Birliği Yenierenköy Şubesi
250.Türk Kadınlar Konseyi Derneği İzmir Şubesi
251.Türk Psikologlar Derneği Kadın Ve Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları Birimini
252.Türk Üniversiteli Kadınlar Derneği Genel Merkez ve Şubeleri
253.Türk Tabipleri Birliği Kadın Hekimlik ve Kadın Sağlığı Kolu
254.Türkiye Home-Net Ev-Eksenli Çalışan Kadınlar Dayanışma Ağı
255.Türkiye Kadın Dernekleri Federasyonu (186 Şubesi ile)
256.Türkiye Tanıtım Araştırma Demokrasi ve Laik Oluşum Vakfı (TÜLOV)
257.Uçan Süpürge
258.Üreten Kadınlar Kulübü Derneği
259.Van Kadın Derneği (VAKAD)
260.Van Saray Kadın Derneği
261.WINPEACE Barış İçin Kadın Girişimi
262.Yaşam Evi Kadın Dayanışma Derneği
263.Yaşam Kadın Merkezi Derneği
264.Yaşlılarla Dayanışma Derneği (Adana)
265.Van Yaşam Kültür Kooperatifi (YAKAKOP)
266.Yeditepe Kadın Dayanışma Derneği
267.Yeni Asır Kadın Dünyası Kadın Grubu
268.Yeşil Sol Kadınlar
269.Yüksekova Kadın Derneği