Evlilikte şiddet var!
2014 yılının ilk 6 ayında Mor Çatı’nın dayanışma merkezine başvuran kadınların %71’inin gördüğü şiddetin failleri, resmi nikahlı eşleri ya da boşandıkları eski eşleri oldu.
Kendilerine şiddet uygulayanlarla ilgilli bilgi veren 331 kadının %66’sı eşinden, %5’i ise eski eşinden şiddet gördüğünü paylaştı. Yapılan görüşmelerde, kadınların %89’unun tanıdıkları erkeklerden şiddet gördüğü belirlendi. Kadınlara eş veya eski eşleri dışında en çok şiddet uygulayanlar; babaları, partnerleri, eski partnerleri ve akrabaları oldu. Mor Çatı’nın dayanışma içerisinde olduğu kadınlar, aile içinde maruz kaldıkları şiddet nedeniyle kalıcı da olabilen fiziksel, ruhsal, ekonomik zararlar görseler de kadın dayanışması ile güçleniyor; uygulamalarda yaşadıkları güçlüklere rağmen, şiddetsiz bir hayat için mücadele etmeye devam ediyorlar.
2014 yılının ilk 6 ayında, Mor Çatı Dayanışma Merkezi’ne başvuran 504 kadın ve çocukla, toplam 1151 görüşme yapıldı. Görüşmelerin %80’i telefonla yapıldı. Görüşmelerin bir bölümü e-posta üzerinden gerçekleşirken, gerekli durumlarda yüz yüze görüşme yapıldı.
Görüşmelerin %75’i kadınların kendisiyle gerçekleştirildi. İlk arayan kadının kendisi olmadığı durumlarda, kadınların ihtiyaçlarını daha doğru anlamak ve karşılıklı güçlenmeyi sağlamak için, imkânlar elveriyorsa kadınla görüşme yapmak talep edildi.
Şiddete maruz kaldığı için Mor Çatı’dan destek alan kişilerin yaş aralığı 0-90 arasında.. Başvuranların %4,7’si 15 yaşından küçük çocuklar. En çok 25-34 yaş aralığındaki kadınların şiddetten uzaklaşmak için Mor Çatı’dan destek istediği görüldü.
Mor Çatı’ya başvuran kadınların çoğu, resmi nikâhlı evliydi. Kadınların çoğu şiddet gördüğü kişinin eşleri olduğunu belirtti. Şiddet uygulayanların çoğu kadınların ailelerindeki erkeklerdi.
En çok maruz kalınan şiddet türünün psikolojik şiddet olduğu görüldü. Yaygın görülen psikolojik şiddet biçimleri; hakaret etme, tehdit etme, aşağılama, küfür etme gibi şiddet biçimleriydi. Görüşme yapılırken dile getirilen şiddet türlerinin dörtte biri fiziksel şiddetti. Kadınların bazıları fiziksel şiddet nedeniyle geçici olarak yaralanmış, bazılarında ise hayat boyunca taşıyacakları izler veya sakatlıklar oluşmuştu. Yaygın olarak görülen bir diğer şiddet biçimi de ekonomik şiddet. Kadınların maaşına el koyma, çalışmalarına izin vermeme, kadının adına kredi çekip borçlandırdıktan sonra bunu bir tehdit aracı olarak kullanma en yaygın görülen ekonomik şiddet biçimleri oldu. Cinsel şiddete maruz kalan kadınlar, evlilik içinde ve dışında tecavüz, taciz, cinsel olarak aşağılanma gibi cinsel şiddet biçimleri nedeniyle destek aldılar. Çocuklar da bu şiddet biçimlerinin tümüne maruz kaldığı görüldü.
Kadınların en çok ihtiyaç duyduğu desteğin, sosyal ve hukuki hakları konusunda bilgi edinmek olduğu görüldü. Mor Çatı ile iletişime geçen kadınlar, içinde bulundukları şiddetten uzaklaşmak için ihtiyaç duydukları desteklerin yanı sıra, haklarından faydalanmak istediklerinde karşılarına çıkan zorluklarla ilgili yapabilecekleri konusunda da bilgi aldılar. Kolluk, mahkeme, ASPB gibi kurumlar başta olmak üzere, şiddete karşı mücadelede etkin görev ve sorumluluk alması gereken kurumlarda yaşanan aksaklıklar ve zorluklar dile getirildi. Dayanışma merkezine başvuran kadınların deneyimleri, 6284 Sayılı Kadına Karşı Şiddetin Önlenmesine İlişkin Kanun’un uygulayıcılar tarafından yeterince bilinmemesi ya da keyfi olarak uygulanmamasından kaynaklı pek çok zorluk yaşandığını gösterdi. Bazı kadınların sadece yaşadıklarını paylaşmak ihtiyacı ile başvuruda bulunduğu görüldü. Kadınların %10’u sığınak desteği için Mor Çatı’ya başvurdu.
Mor Çatı’nın dayanışma merkezi, erkek şiddetine karşı mücadelesinde destek almak isteyen, dayanışmayla güçlenmeye ihtiyaç duyan kadınların buluştuğu bir alan olarak kapısını açık tutmayı sürdürüyor.